Чӑваш Енре пӗр предприяти услам ҫу туса кӑларать, анчах вӑл хут ҫинче кӑна пур. Чӑннипе вара – ҫук.
Вӑл «Адыгейское золотое» ятлӑ, пысӑк сортлӑ, ГОСТпа хатӗрленӗскер имӗш. Анчах Роспотребнадзор асӑрхаттарать: сутлӑха тухнӑ ҫак услам ҫу пахалӑхлӑ мар.
Ҫак услам ҫӑва «ИНСУЛА» тулли мар яваплӑ общество кӑларать, юридици адресӗ – Йӗпреҫ районӗ, Кӗлӗмкасси ялӗ, Кӗпер урамӗ, 2-мӗш ҫурт. Анчах ведомство тӗрӗслев ирттернӗ те унта Чӑвашпотребсоюзӑн «Кулленхи усӑ курмалли таварсен лавкки» вырнаҫнине палӑртнӑ. Унта нимӗнле услам ҫу та ҫук. Ҫитменнине, Роспотребнадзора «ИНСУЛА» ятлӑ предприяти ӗҫлени пирки уведомлени килмен.
Ҫапла майпа ҫак предприяти – мӗлке. Ведомство тӗрӗслев материалӗсене йӗрке хуралӗн органӗсене янӑ.
Йӗпреҫ районӗнчи Ҫӗнӗ Выҫли ялӗнчи шкула прокуратура тӗрӗсленӗ. Фермер ӗҫлеме пӑрахнӑ пӗлӳ ҫуртӗнче ферма уҫасшӑн.
Ведомство тӗрӗсленӗ вӑхӑтра унта 11 ӗне пулнӑ. Хуҫи санитарипе хӳтӗлев зонине, 50 метра, пӑхӑнман. Кунсӑр пуҫне зонӑна ферма валли хӑтлӑлатман, Роспотребнадзора заявлени те килмен. Тӗрӗслев хыҫҫӑн ӗҫ пуҫарса уполномоченнӑй органа ярса панӑ.
1978 ҫулта хута янӑ шкула хупнӑ пулнӑ. Вӑл пушар хӑрушсӑрлӑхӗн тата СанПин нормисене тивӗҫтермен. Ачасене кӳршӗ яла ӑсатнӑ, вӗрентекенсене те хӑшӗ-пӗрине ӗҫе вырнаҫтарнӑ.
2018 ҫулта шкула 260 пинпе сутса янӑ. Хаклав отчечӗ ҫине вӑл йывӑҫ ҫурт тесе палӑртнӑ. Чӑннипе вара кирпӗчрен. Ҫапла майпа ӑна йӳнӗрехпе сутса район хыснине тӑкак кӳме пултарнӑ.
Тӗрӗслев материалӗсене полици органӗсене ярса панӑ.
Нарӑс уйӑхӗн 7-мӗшӗнче Канаш хулинче харпӑр секторта пушар пулнӑ. Кун пирки Инкеклӗ лару-тӑру министерстви пӗлтерет.
Красноармейск урамӗнчи пӗр ҫуртра 12 сехетре ҫулӑм тухнӑ. Ҫулӑм пушӑ ларакан йывӑҫ ҫурта сиенлетнӗ. Ҫавӑн пекех кӳршӗ ҫуртӑн тӑрри ҫуннӑ.
Нарӑс уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Йӗпреҫ районӗнчи Тури Кӗлешкасси ялӗнче ҫурт ҫунса кайнӑ. Унта 61 ҫулхи кил хуҫи вилнӗ. Халӗ лару-тӑрӑва уҫӑмлатаҫҫӗ.
Йӗпреҫ районӗн вулавӑш системине кӗрекен тӗп библиотекӑра «Чӑваш ҫӗрӗн мухтавлӑ ҫыннисем» кӗнекесен куравӗ уҫӑлнӑ. Ӑна республикӑра кӑҫал ирттерекен Мухтавлӑ ентешсен ҫулталӑкне халалласа йӗркеленӗ.
Вулавӑша ҫӳрекенсем Чӑваш Ене чапа кӑларнӑ ҫынсем пирки ҫрнӑ материалсемпе паллашма пултарӗҫ. Пресс-релизра пӗлтернӗ тӑрӑх, кунта ҫыравҫӑсем, музыкантсем, театр деятелӗсем ҫинчен кӑна мар, ҫавӑн пекех спортсменсем, халӑх ӑстисем тата ытти ҫынсем пирки те пӗлме пулать.
Куравра «Чӑваш Республикин Президенчӗн библиотеки» кӗнеке ярӑмӗ паллӑ вырӑн йышӑнать, вӑл Чӑваш Енӗн 11 паллӑ ҫыннин пурнӑҫне тӗплӗн уҫса парать.
Уйрӑм кӗтес Йӗпреҫ районӗнче ҫуралса ӳснӗ ҫынсене валли уйӑрса панӑ. Курава килекенсем Чӑваш халӑх поэчӗпе Ҫемен Элкерпе, Социализмла ӗҫ Геройӗпе Антон Шордеевпа, Раҫҫей Паттӑрӗпе Леонид Константиновпа тата ыттисемпе тӗплӗнрех паллашма пултарӗҫ.
Йӗпреҫ районӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, асӑннӑ курав ҫулталӑк тӑршшӗпе ӗҫлӗ.
Чӑваш Енӗн культура сферинче тӑрӑшакан харӑсах темиҫе ҫын Ҫӗнӗ ҫул умӗн «Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ» ята тивӗҫнӗ.
Сумлӑ йышра — Республикӑри халӑх пултарулӑх центрӗн информаципе аналитика пайӗн заведующийӗ Вера Дилек, Йӗпреҫ районӗнчи Пучинкери вӑтам шкулта ӗҫлекен Лилия Иванова вӗрентекен, Йӗпреҫ районӗнчи Культура аталанӑвӗн центрӗн халӑх театрӗн режиссёрӗ Наталия Романова, Шупашкарти «Салют» культура керменӗнчи «Дуэт» бал ташшин халӑх ансамблӗн балетмейстерӗ Елена Яртукина.
Республикӑри пултаруллӑ ҫынсене чысласси ҫинчен калакан хушӑва Олег Николаев Элтепер иртнӗ эрнере алӑ пуснӑ.
Йӗпреҫ районӗнчи Ҫӗнӗ Выҫли ялӗнче шкул пулнӑ ҫуртра ӗне ферми тӑвасшӑн. Кунти шкул 39 ҫул ӗҫленӗ. 2016 ҫулта оптимизаци пуҫланнӑ та ӑна хупнӑ. Вырӑнти халӑх ӑна юсама укҫа пухнӑ, чӳрече улӑштарнӑ, плиткӑсене ҫӗнетнӗ, санузел тунӑ. Шкул умӗнхи ушкӑн та уҫма палӑртнӑ. Анчах кӑлӑхах.
Хупнӑ чухне шкулта 100 ытла ача вӗреннӗ. Халӗ ачасене Хурамал шкулне автобуспа илсе ҫӳреҫҫӗ. Шӑпах унта ҫӗнӗ шкул уҫӑлсан Ҫӗнӗ Выҫлирине хупнӑ.
Пушӑ ҫурта вырӑнти фермера сутнӑ. Вӑл ӑна халӗ ӗнесем валли хута ярасшӑн. Анчах фермер ял ҫыннисем пекех шутлать: пушӑ шкулта ферма тумалла мар, клуб е ФАП уҫмалла. Тепӗр енчен, унӑн шухӑшӗпе, пушӑ лариччен ферма пултӑр, унсӑрӑн вӑл юхӑнать. Вӑл тепӗр ҫуртпа улшӑнма та хатӗр. Вырӑнти влаҫ кун пирки шутласа пӑхма шантарнӑ.
Йӗпреҫ районӗнчи Ҫӗнӗ Выҫли ялӗнче пурӑнакансем патне автобус ҫуркуннеренпе ҫӳремест. Район центрне ҫитме – 20, Канаша кайма 30 ҫухрӑм. Урӑх автобус ҫулӗ ҫине тухас тесен 11 ҫухрӑм утмалла. Халӑхӑн мӗн тумалла? Таксистсем те ҫулӗ япӑх пулнӑран килесшӗн мар-мӗн. Таксипе ҫӳресен, ял ҫыннисем каланӑ тӑрӑх, укҫасӑр юлӑн. Канаша ҫитме 800 тенкӗ илеҫҫӗ.
Ҫӗнӗ Выҫлире 250 ҫын пурӑнать. Унччен автобус кунне 5 хут хутланӑ. Ҫын сахал ҫӳренӗрен унчченхи перевозчик маршрута хупнӑ. Халӗ ҫӗннине шыраҫҫӗ. Хальлӗхе усси пулман.
Йӗпреҫ районӗнчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен комплекслӑ центра ҫӗнӗ ҫын ертсе пыма тытӑннӑ.
Ӗнер Йӗпреҫ районӗнче республикӑн ӗс тата социаллӑ хӳтлӗх министрӗ Алёна Елизарова пулнӑ. Вӑл райадминистраци пуҫлӑхӗпе Игорь Семёновпа тӗл пулнӑ, унтан комплекслӑ центрта тӑрӑшакансемпе канашлу ирттернӗ. Ҫавӑн вӑхӑтӗнче министр Нина Максимова директорпа паллаштарнӑ. Алена Геннадьевна Нина Геннадьевнӑна саламланӑ, ертӳҫӗ должноҫӗнче ӑнӑҫу суннӑ.
Канашлура вара кӑшӑлвирусран асӑрханас мерӑсене сӳтсе явнӑ.
Чӑваш наци вулавӑшӗнче чӳк уйӑхӗн 27-мӗшӗнче «Телейсӗр мар эп» кӗнекене хӑтланӑ. Унӑн авторӗ – Елена Иванова-Фомина сӑвӑҫ.
Чӑваш кӗнеке издательствин ӗҫченӗ Ольга Иванова Чӑваш Енри Профессионал ҫыравҫӑсен Фейсбукри страницинче пӗлтернӗ тӑрӑх, «Елена Андреевна Йӗпреҫ районӗнчи Савкка ялӗнче ҫуралнӑ, Ҫӗнӗ Кӗлӗмкасси ялӗнче ӳссе ҫитӗннӗ. Хальхи вӑхӑтра Тӑвай районӗнчи Нӳшкасси ялӗнче пурӑнать. Ҫыравҫӑн 2014 тата 2017 ҫулсенче икӗ сӑвӑ пуххи кун ҫути курнӑ. «Телейсӗр мар эп» – поэтӑн виҫҫӗмӗш кӗнеки. Автор хӑйӗн пултарулӑхӗпе малалла паллаштарать. Кӑларӑма 2017–2021 ҫулсенче ҫырнӑ сӑвӑсем, куҫарусемпе асаилӳсем кӗнӗ».
«Эпӗ вӗреннӗ ҫын мар. Ӗмӗр тӑршшӗпе таҫта та ӗҫленӗ. Почтальон та пулнӑ, фермӑра та вӑй хунӑ. Хам пӗлнӗ пек кӑна ҫыратӑп», – тенӗ хӑйӗн пирки Елена Иванова-Фомина сӑпайлӑн.
Хӑтлава Йӗпреҫ район ентешлӗхӗн хастарӗсем тата ҫыравҫӑн пултарулӑхне хаклакансем пуҫтарӑннӑ. Мероприятие Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки Надежда Кириллова ертсе пынӑ.
Вӑрнар районӗнчи Кӳлхӗрри ялӗнче арҫын пӑр айне анса кайса вилнӗ. Кун пирки Республикӑри ҫӑлавпа шырав службин пресс-служби пӗлтерет.
Чӳк уйӑхӗн 22-мӗшӗнче арҫын пулла кайнӑ. Пӑр ҫӳхе пулнӑ, ун йывӑрӑшне чӑтайман. Пулӑҫ пӑр айне анса кайсан каялла тухайман.
Ҫӑлавҫӑсене кун пирки чӳк уйӑхӗн 23-мӗшӗнче 10 сехетре пӗлтернӗ. Вырӑна 5 ҫӑлавҫӑ ҫитнӗ. Вӗсем 63 ҫулти арҫыннӑн виллине шыв тӗпӗнче тупса кӑларнӑ.
Аса илтетер: нумаях пулмасть Йӗпреҫ районӗнче пулӑҫ пӑр айне кайса вилнӗччӗ.
-1.7 °C